Καλώς ήρθατε στην ιστοσελίδα της Βλαχέρνας Αρκαδίας

ΣΕΙΣΜΟΣ ΚΟΥΝΗΣΕ ΤΗΝ ΒΛΑΧΕΡΝΑ!

Σεισμική δόνηση σημειώθηκε πριν από λίγο, στις 22:48 το βράδυ του Σαββάτου (06/12/2025). Το Ευρωπαϊκό Μεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο δίνει τα παρακάτω στοιχεία:

Πόσοι ήμασταν πριν 300 χρόνια στην Αρκαδία; Απογραφή των Βενετών το 1700 στην Πελοπόννησο!

Λέγοντας απογραφή πληθυσμού εννοούμε το σύνολο των διοικητικών ενεργειών, που έχουν σαν σκοπό τη συγκέντρωση στατιστικών πληροφοριών αναφορικά με το μέγεθος και τα χαρακτηριστικά  (δημογραφικά, οικονομικά, κοινωνικά, οικιστικά) του πληθυσμού ενός γεωγραφικού χώρου, σε δεδομένο χρόνο.

Κάθε απογραφή προϋποθέτει την καθολική και ταυτόχρονη καταγραφή όλων όσων βρίσκονται κατά την ημέρα της διεξαγωγής της σε μία οριοθετημένη γεωγραφικά περιοχή, που συνήθως είναι η εθνική επικράτεια και οι διοικητικές της υποδιαιρέσεις. H συγκριτική μελέτη των αποτελεσμάτων διαδοχικών απογραφών, αποκαλύπτει τις ιστορικές τάσεις των δομών και χαρακτηριστικών του πληθυσμού.  

Απογραφές με τη σύγχρονη έννοια του όρου άρχισαν να πραγματοποιούνται σε μερικές ευρωπαϊκές χώρες ήδη από τον 18ο αιώνα, γενικεύθηκαν δε τον 19ο αιώνα.  Στην Ελλάδα, έχουν μέχρι σήμερα πραγματοποιηθεί συνολικά 29 απογραφές πληθυσμού, από τις οποίες 26 ήταν καθολικές και 3 μερικές. Οι απογραφές επαναλαμβάνονταν σε άνισα χρονικά διαστήματα ως τη δεκαετία του 1960, οπότε αποκαταστάθηκε μια τακτικότητα στη διενέργειά τους (κάθε δεκαετία).

Μετά την Ελληνική επανάσταση, πρώτη γενική απογραφή (καταγραφή) θεωρείται αυτή που έγινε επί Kαποδίστρια το 1828, ενώ ανάμεσα στο 1828 και το 1856 υπήρξαν 13 γενικές καταγραφές πληθυσμού σε ακανόνιστα διαστήματα. Οι πρώτες όμως αυτές απογραφές ήταν απλές απαριθμήσεις του πληθυσμού και η αξιοπιστία τους ήταν μειωμένη εξαιτίας της μεγάλης χρονικής διάρκειας τους (διαρκούσαν σχεδόν έξι μήνες).

Αν και η πρώτη καταγραφή του πληθυσμού λοιπόν διεξήχθη επί Καποδίστρια (1828), η απογραφή του 1861 ήταν η πρώτη όπου υιοθετήθηκαν μερικώς οι διεθνείς συστάσεις για τη διενέργεια απογραφών, όπως αυτές διαμορφώθηκαν στα Διεθνή Στατιστικά συνέδρια των Βρυξελών (1853), του Παρισιού (1855) και της Βιέννης (1857), ενώ οι πρώτες πραγματικές απογραφές που πληρούν τους βασικούς όρους ήταν αυτές του 1889 και του 1896. Και οι δύο διεξήχθησαν μέσα σε μια μέρα, με τη χρήση ειδικών απογραφικών δελτίων (οικογενειακά το 1889 και ατομικά το 1896),  αντί για τα βιβλία απογραφέων που χρησιμοποιούντο μέχρι και την απογραφή του 1879.

Μέχρι το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο πραγματοποιήθηκαν 4 ακόμη απογραφές (1907, 1920, 1928 και 1940) και εν συνεχεία μία ανά δεκαετία Η τελευταία προπολεμική απογραφή οργανώθηκε 12 ημέρες πριν από την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου (16/10/1940), δεν αξιοποιήθηκε όμως, αφού η έκρηξη του πολέμου παρεμπόδισαν την επεξεργασία των συλλεχθέντων δεδομένων.

Για όλες τις απογραφές που έχουν γίνει μέχρι σήμερα  διαθέτουμε  επαρκή στοιχεία, αν και η έκταση και ο πλούτος των δημοσιευμάτων των απογραφών που διεξήχθησαν προπολεμικά ποικίλει σημαντικά.  Η πληρέστερη κάλυψη έγινε στις απογραφές του 1920 και του 1928, ενώ αντίθετα η επεξεργασία των συλλεχθέντων στοιχείων δεν ολοκληρώθηκε στις απογραφές των ετών 1889, 1896 και 1940, με αποτέλεσμα τα δημοσιευμένα στοιχεία να είναι εξαιρετικά φτωχά. Όμως ανατρέχοντας στην Ιστορία, ανακαλύπτουμε ότι στην Πελοπόννησο, πολύ πριν τον εθνικό ξεσηκωμό του 1821, η πιο έγκυρη απογραφή θεωρείται εκείνη που έγινε επί Βενετών, στα τέλη του  17ου αιώνα.

Καταλαμβάνοντας τον Μοριά το 1685, οι Βενετοί -που πάντα επεδίωκαν και κατόρθωναν να έχουν μια εξαιρετικά οργανωμένη διοίκηση-χρειάστηκαν συγκεκριμένα στοιχεία για να προχωρήσουν στην εφαρμογή ενός νέου φορολογικού συστήματος. Αποφάσισαν έτσι την σύνταξη κτηματολογίου και την απογραφή του πληθυσμού, η  οποία και ολοκληρώθηκε το 1700. 

Τότε ακριβώς, με την δημοσίευση της έκθεσης του «προνοητή»(διοικητή επαρχίας) Fr.Grimani, έγινε για πρώτη φορά γνωστός ο συνολικός πληθυσμός της Πελοπονήσου: 176.844 κάτοικοι. Στην απογραφή λοιπόν αυτή του 1700, βασική  απογραφική μονάδα δεν ήταν το χωριό, αλλά η οικογένεια. Έτσι στα απογραφικά δελτία περιέχονται αναλυτικά στοιχεία για όλες τις οικογένειες ενός χωριού: αναφέρεται το όνομα του αρχηγού της οικογένειας και ο αριθμός των υπολοίπων μελών κατά φύλο και ηλικία, όμως δεν σημειώνονται  τα ονόματά τους. Σε ορισμένα μεγάλα χωριά και πόλεις, τα στοιχεία έχουν ταξινομηθεί και κατά ενορία, γεγονός που αποδεικνύει την σημασία της εκκλησιαστικής κοινότητας ως μονάδας αναφοράς. Άλλωστε, την περίοδο εκείνη, η Εκκλησία ήταν το μόνο οργανωμένο σώμα που μπορούσε να βοηθήσει τις βενετικές αρχές στην διενέργεια των απογραφών.

Καταγράφεται λοιπόν ότι από τα 26 territorii (επαρχίες) της Πελοποννήσου το 1700, η επαρχία της Τριπολιτσάς είχε 9.108 κατοίκους, η επαρχία του Λεονταρίου 4.399, της Καρύταινας 5.572 και του Αγ. Πέτρου Κυνουρίας 3.880 !

Ειδικότερα στην επαρχία Τριπολιτσάς ανήκαν 61 χωριά, τα οποία και σημειώνονται ονομαστικά με την ενετική ονομασία τους. Στην πόλη της Τριπολιτσάς φαίνεται ότι  κατοικούσαν τότε 274 οικογένειες, συνολικά δηλαδή 966 άτομα, ενώ στην πόλη της  Καρύταινας 47 οικογένειες, συνολικά δηλαδή 169 άτομα.

Από τα χωριά, ενδεικτικά αναφέρουμε ότι διέμεναν τότε:στη Σιλίμνα 19 οικογένειες, στο Λεβίδι 71 οικογένειες, στο Ροϊνό 30, στη Μπολέτα 8, στο Βαλτέτσι 21, στην Καντήλα 38 οικογένειες, στον Αχλαδόκαμπο 21, στη Βλαχοκερασιά 48, στο Μπεζενίκο (Βλαχέρνα) 18 οικογένειες, στα Τσιπιανά (Νεστάνη) 42, στα Αγιωργίτικα 40, στη Μπερτζοβά (Παρθένι) 39, στο Αρκουδόρεμα 104, στην Βυτίνα 113, στην Ζάτουνα 74, στην Δημητσάνα 167, στην Στεμνίτσα 179, στην Κοντοβάζαινα 49 και την Αλωνίσταινα 38.

Λίγο αργότερα το 1815, ο Φ. Πουκεβίλ, Γάλλος διπλωμάτης, γιατρός, ιστορικός και φιλέλληνας, ωθούμενος από τη μεγάλη του αγάπη για την Ελλάδα και στους Έλληνες κατέγραψε τις εμπειρίες και τις εντυπώσεις του από την παραμονή του στην προεπαναστατική Ελλάδα, σε μια σειρά από έργα αφιερωμένα σ’ αυτή. Τα έργα αυτά εκδόθηκαν στην Ευρώπη, είχαν μεγάλη επιτυχία και τόνωσαν τα φιλελληνικά αισθήματα των Ευρωπαίων. Κατά την μακρόχρονη διαμονή του στην Ελλάδα, ο Πουκεβίλ υπηρέτησε και ως πρόξενος της Γαλλίας στην Πάτρα. Το 1820 κυκλοφόρησε στο Παρίσι το πεντάτομο έργο του «Ταξίδι στην Ελλάδα». Το συναρπαστικό περιεχόμενο του περιλαμβάνει αρχαιολογικό υλικό, ιστορικά γεγονότα της εποχής εκείνης, δημοτικά τραγούδια και περιγραφές των εθίμων, καθώς και στοιχεία για τον πληθυσμό και την οικονομική ζωή του τόπου.

Στην καταγραφή  αυτή του Πουκεβίλ,  η οποία αφορά μόνο τα χωριά της Γορτυνίας (επαρχία Καρύταινας), διαβάζουμε ότι το 1815 στην πόλη της Καρύταινας κατοικούσαν 600 οικογένειες, στη Βυτίνα 400, στην Αλωνίσταινα 150, στο Λιμποβίσι 81, στο Αρκουδόρεμα 100, στην Πιάνα 50, στην Δημητσάνα 300, την Στεμνίτσα 179,στου Καράτουλα 20,στην Ζάτουνα 100, στην Κοντοβάζαινα 60, κλπ.

Τέλος η απογραφή που έγινε όπως προαναφέραμε επί Καποδίστρια και  δημοσιεύτηκε το 1829,  περιλαμβάνει καταλόγους των χωριών με στατιστικά στοιχεία για τον πληθυσμό. Οι κατάλογοι αυτοί συντάχθηκαν από την Ελληνική διοίκηση, ελέγχθηκαν όμως και συμπληρώθηκαν από τα μέλη της Γαλλικής επιστημονικής αποστολής και τους αξιωματικούς–χαρτογράφους του γαλλικού εκστρατευτικού σώματος. Έτσι ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στους καταλόγους αυτούς βρίσκουμε τη Βυτίνα να κατοικείται τότε από 428 οικογένειες, την Δημητσάνα από 380, την Στεμνίτσα από 423, το Αρκουδόρεμα 162, την Αλωνίσταινα  από 280, του Καράτουλα από 23 και την Πιάνα από 32.

Σε όλες τις ανωτέρω καταγραφές οι μεταβολές του πληθυσμού από αιώνα σε αιώνα και από δεκαετία σε δεκαετία  είναι ιδιαίτερα εμφανείς και ενδιαφέρουσες. Τα συμπεράσματα που μπορεί να βγάλει κανείς σε επιστημονικό επίπεδο, είναι πολλά  και ιδιαίτερα χρήσιμα.

Η δική μας αναδρομή κάνει μία  απλή περιήγηση στις παλιές και ξεχασμένες απογραφές και αποδεικνύει  με ακόμα ένα τρόπο, ότι οι πληθυσμοί και τα χωριά Πελοποννήσου και ιδιαίτερα της Αρκαδίας, ήταν ενεργοί, παρόντες και ακμαίοι σε όλες τις απογραφές που έγιναν κατά τους τελευταίους τέσσερις αιώνες.

Γιούλη  Π. Κόκκορη
*Τα στοιχεία πήραμε από το βιβλίο του Βας. Παναγιωτόπουλου «Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου,13-18ος αιώνας» και τον ιστότοπο «www.e-demography.gr/».

Πηγή: εφημερίδα ΑΡΚΑΔΙΚΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ

ΝΕΟ Δ.Σ. ΣΤΟΝ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΤΡΙΠΟΛΗΣ

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΝΑΡΚΑΔΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ!

4th Greek International Women Awards – Μια βραδιά έμπνευσης, λάμψης και διεθνούς κύρους, με άρωμα ΒΛΑΧΕΡΝΑΣ!

Την Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2025, στον εμβληματικό χώρο του Ελληνικού Κόσμου – Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, τα Greek International Women Awards (GIWA) υποδέχθηκαν την παγκόσμια κοινότητα για μια βραδιά που ανέδειξε το ταλέντο, την ηγεσία και τη δυναμική των Ελληνίδων σε όλο τον  κόσμο.

Τα GIWA είναι η μεγαλύτερη διεθνής κοινότητα γυναικών επαγγελματιών ελληνικής καταγωγής, ένας θεσμός που ενώνει, εμπνέει και δημιουργεί πρότυπα για τις επόμενες γενιές.  Μια εκδήλωση γεμάτη λάμψη, συγκίνηση και δικτύωση με προσωπικότητες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Μια εκδήλωση γεμάτη λάμψη, συγκίνηση και δικτύωση με προσωπικότητες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Οι υπό βράβευση κατηγορίες ήταν οι εξής: Τέχνες & Πολιτισμός (Arts and Culture), Επιχειρηματικότητα (Business and Entrepreneurship), Σχέδιο (Design), Εκπαίδευση και Ψυχολογία (Education & Psychology), Περιβάλλον & Βιωσιμότητα (Environment & Sustainability), Μόδα (Fashion), Οικονομικές Επιστήμες (Finance), Τουρισμός και Φιλοξενία (Hospitality), Νομική και Πολιτικές Επιστήμες (Law & Political Sciences), Μέσα Επικοινωνίας και Μάρκετινγκ (Media & Marketing Communications), Θετικές Επιστήμες και Τεχνολογία (Science and Technology), Ναυτιλιακά (Shipping), Κοινωνική Ευθύνη (Social Responsibility), Αθλητισμός (Sports), Young Star Award (Βραβείο πρωτοεμφανιζόμενων γυναικών), καθώς και το τιμητικό βραβείο (Lifetime Achievement) Δια Βίου Επιτεύγματος εκτός διαγωνιστικής διαδικασίας. 

Το 37ο Χειμερινό Ράλλυ διοργανώθηκε από την ΦΙΛΠΑ από τις 29 έως 30 Νοεμβρίου στην Βυτίνα!

Το 37ο Χειμερινό Ράλλυ διοργανώθηκε από την ΦΙΛΠΑ από τις 29 έως 30 Νοεμβρίου, με τρία σκέλη διαδρομών. Στο τρίτο σκέλος είχε πολύ Αρκαδία, με επίκεντρο την Βυτίνα! Αρκετά ιστορικά οχήματα, μετά το τέλος του αγώνα πέρασαν και από Βλαχέρνα!